Van lichtblauw tot dieporanje: vlinders hebben de mooiste kleuren. Als bonte kleurplaatjes dwarrelen ze in rap tempo door de lucht. En dan hun ontstaan: van eitje, rups tot pop en vlinder. Met tere vleugels waarmee sommige vlinders toch honderden kilometers weten te vliegen, zoals de atalanta en de kolibrievlinder.
Niet verwonderlijk dat bij menigeen de vlinder een speciaal plekje in het hart inneemt. Er zijn gelukkig nog steeds veel soorten te bewonderen in Nederland, maar liefst 53. In de top tien van meest voorkomende vlinders staat de dagpauwoog, het oranjetipje, het boomblauwtje, de gehakkelde aurelia, de kleine vos, de atalanta, de citroenvlinder, het klein koolwitje, de kolibrievlinder en het landkaartje.
Nog steeds gaat het aantal vlinders achteruit, maar sommige soorten herstellen zich weer als er meer geschikte planten en bloemen in een gebied komen – al dan niet in speciale vlindertuinen. Dat is ook goed te zien in stedelijke gebieden waar flink veel fleurig groen wordt aangeplant: vlinders doen het hier beter dan op het platteland, waar het groene gras als een glad biljartlaken overheen ligt.
De laatste jaren zijn er steeds meer buurttuinen in Amsterdam bijgekomen die vol staan met bloemen en een waar mekka voor vlinders vormen. Of tuinen en bloemstroken in parken die speciaal ontworpen zijn om vlinders aan te trekken. Wat zijn nu de mooiste vlindertuinen van Amsterdam?
1. Mot in Mokum
In deze vlindertuin staan inheemse bloemen die onweerstaanbaar zijn voor tal van vlinders, en hen bijna het hele jaarrond van nectar voorzien. Ook zijn er waardplanten geplant waar de rupsen van eten. Je kunt al deze planten hier kopen, of een cursus volgen om meer te leren over vlinders.
Extra leuk: midden in de vlindertuin overnachten in een observatorium om nachtvlinders te bekijken of de sterren. Met een microscoop, UV-kijkers en een flesje wijn.
Mot in Mokum
VIDEO
Wil je alle veelvoorkomende vlinders in Nederland leren herkennen? Kijk dan deze video!
2. Buikslotermeerplein
Mot in Mokum gaat ook een vlindertuin inrichten op het Buikslotermeerplein, wat nu nog een kale steenklomp is. Vijf bloemenvelden gaan het plein kleur geven. Buurtbewoners kunnen meehelpen met tuinieren of een cursus volgen.
Mot in Mokum II
3. Vlindertuin Colignystraat
Vorig jaar heeft WestBegroot 15.000 euro toegekend aan buurtgroep ‘Blije Vogels Westerpark’ voor de aanleg van een vlindertuin in de Louise de Colignystraat. Een saaie grasstrook verandert deze lente in een mooie bloementuin die aantrekkelijk is voor vlinders en bijen. Want waar vlinders het naar hun zin hebben, voelt de bij zich ook opperbest.
Louise de Colignystraat ter hoogte van de nummers 40 tot 54
4. Vlindertuin Ruigoord
Ontwerper Sieger Duinkerken heeft van de Vlindertuin in Ruigoord een magische plek gemaakt voor magische mensen. Volgens Duinkerken kun je deze tuin zien ‘als een levend schilderij, waar je je innerlijke tovenaar kunt ontdekken en versmelten met de natuur.’ Het is een proeftuin voor permacultuur met bijzondere planten, een boomhut en levende sculpturen.
Ruigoord
Er zijn maar liefst 15 vlindertuinen in Amsterdam waar je deze fladderaars kunt bewonderen, zoals het oranjetipje.
Speciale route voor tellen vlinders
5. Amstelglorie
Vanaf april gaan vrijwilligers wekelijks een vlindertelroute lopen op dit volkstuinpark. Wie mee wil doen, kan zich aanmelden bij de Werkgroep Ecologisch Beheer van Amstelglorie.
Volkstuinpark Amstelglorie
6. Amstelpark
De vlindertuin van het Amstelpark is een hotspot voor de gehakkelde aurelia , aldus natuurmagazine Roots. Ook vliegt hier de dagpauwoog rond, de citroenvlinder en de atalanta. De sleutel van dit succes ligt onder meer in het aanplanten van de vlinderstruik, met nectar die verslavend lekker is voor vlinders.
AmstelparkTuinnummer 16
7. The Miracle Garden
Deze tuin doet zijn naam eer aan: een prachtige compositie van kleurrijke bloemen knalt hier door tot laat in de herfst. Een feest voor plantenkenners, met tal van bijzondere variëteiten . En het is hier smullen van alle nectar voor vlinders.
Kunstenares Elspeth Diederix heeft de tuin ontworpen en is daar bijna dagelijks met het onderhoud bezig. Zij vertaalt de kleurrijke bloemen naar foto’s in een geheel eigen stijl.
The Miracle Garden
VIDEO
Op daken kun je ook vlindertuinen vestigen
8. Blauw-groen dak van het Koninklijk Instituut voor de Tropen
Groene daken zijn inmiddels wel bekend bij de meeste mensen: meestal staan hier vetplanten op die veel vocht opslaan en bestand zijn tegen langere periodes met droogte. Veel andere plantensoorten kun je op zo’n dak niet kwijt.
Bij blauw-groene daken staat de wateropslag centraal, omdat in de toekomst door klimaatverandering steeds vaker hoosbuien te verwachten zijn. Als de riolering zulke zware buien niet kan opvangen, staan straten blank. En een week later is het weer bloedje warm en is er water tekort om al het groen in topvorm te houden.
Vandaar dus het blauw-groene dak dat water opvangt en waar je dus allerlei planten helemaal gelukkig mee kunt maken, tot grote bomen aan toe. Al die verschillende soorten planten maken zo’n plek ook weer aantrekkelijk voor vlinders . En vogels, want die snacken maar al te graag zo’n fladderaar.
Deze slimme blauw-groene daken komen in vijf Amsterdamse buurten: Oosterparkbuurt, Indische Buurt, Rivierenbuurt, Kattenburg en Slotermeer. Met het project wordt 10.000 vierkante meter aan dak bekleed met natuur.
Het dak van het Koninklijk Instituut voor de Tropen is met 1.500 vierkante meter het parade-paardje van dit RESILIO-project.
Koninklijk Instituut voor de Tropen
9. Park Darwin
Een van de best bewaarde geheimen van Amsterdam-Oost is Park Darwin . Een klein, verborgen park dat tussen de huizen van het Darwinplantsoen en de Gooiseweg ligt. Je kunt er komen via een kleine brug vanaf de Hugo de Vrieslaan en de Kruislaan of met een stenen trap vanaf het Darwinplantsoen. Hier ligt een prachtige bloementuin waar vlinders graag vertoeven.
Het park is beperkt open:
VIDEO
10. Gijsbrecht van Aemstel park
Dit park loopt als een brede groenstrook van het Amsterdamse Bos naar het Amstelpark. Langs de 500 meter lange oevers zijn speciale planten ingezaaid die allerlei insecten, waaronder vlinders, aantrekken.
Kosten voor de gemeente Amsterdam: 120.000 euro. Inclusief informatieborden. Dat laatste bleek alleen niet voldoende te zijn om een overijverige aannemer ervan te weerhouden het hele bloemrijke grasveld aan gort te maaien .
Regelmatig gaan aannemers in Amsterdam en op andere plekken in het land de fout in met maaibeheer. Vorig jaar werd het enige leefgebied in Nederland van het zeer zeldzame pimpernelblauwtje met de grond gelijk gemaakt.
Gijsbrecht van Aemstel park
11. Natuurpark Vrije Geer
Aan de andere kant van het Amsterdamse Bos ligt Natuurpark Vrije Geer, gelegen tussen de Plesmanlaan, de wijk Nieuw Sloten en het dorp Sloten. Dit is het laatste stukje veenweide van een gebied dat zich lang geleden uitstrekte van de buitenste grachtengordel tot aan het dorp Sloten.
In het park en de aangrenzende slenk, ofwel geologische geul, aan de overzijde van de Plesmanlaan groeien inheemse orchideeën en koekoeksbloemen, naast andere variëteiten. Vlinders voelen zich hier dan ook helemaal thuis .
Plesmanlaan
15.000 euro subsidie voor vlindertuinen
12. Buurttuin Oud-Zuid
Een oude school, op de hoek van de Dufaystraat en de De Lairessestraat, krijgt een nieuwe bestemming als gezondheidscentrum, buurtkamer en buurttuin . Met een pluktuin voor groenten, kruiden en bloemen, en een insectentuin waar ook speciale planten voor vlinders staan.
Samen koken met de groenten en kruiden uit de Buurttuin, met voorlichting over gezonde voeding. En samen tuinieren om te ontspannen, en ook zo de sociale cohesie sterker te maken.
Dit plan kreeg veel stemmen van buurtbewoners, en ontving 15.000 euro uit het potje van Buurtbudget Zuid .
De gehakkelde aurelia is dol op de nectar van de vlinderstruik, zoals alle vlinders.
13. Idylle Amsterdam
Langs de rand van de voetbalvelden in Sportpark Amsterdam Middenmeer ligt een ‘idylle’: een tweehonderd meter lange bloemenstrook , speciaal aangelegd voor vlinders en bijen. De buurtgroep ‘Natuur, je beste buur’ beheert deze strook, die samen met De Vlinderstichting is ontworpen.
Voetbalclub TOG
Momenteel gesloten:
14. De Hortus heeft een kleine vlinderkas waar jaarrond tropische vlinders rondfladderen.
15. Artis beschikt over een groot vlinderpaviljoen waar meer dan duizend vlinders te bewonderen zijn. In de vier meter hoge kas staan veel grote bomen en er is een waterval.
Waarnemingen doorgeven
Helemaal enthousiast geworden over alle vlinders die je in deze vlindertuinen hebt gezien? Waarnemingen kun je doorgeven via de app Vlindermee van De Vlinderstichting, of via Tuintelling.nl , Telmee.nl of Waarneming.nl .
