De gemeente Amsterdam zet tegenwoordig flink in op deelfietsen, want fietsen is ‘gezond , schoon en populair.’ Deelvervoer maakt de stad ook beter bereikbaar, minder vol en het scheelt veel ruimte op straat.
De rekken bij stations staan nu bijvoorbeeld vaak nog vol met ’tweede fietsen’ van mensen die hier hun extra fiets stallen die speciaal dient voor woon-werkvervoer. Als meerdere mensen zo’n deelfiets gebruiken, scheelt dat veel geparkeerde fietsen.
“Bezit levert bovendien gedoe op,” aldus de gemeente, die zo inwoners probeert te motiveren over te stappen op delen. Iemand met grijpgrage handen kan bijvoorbeeld je fiets of scooter stelen of beschadigen. Of je krijgt een lekke band, die je weer moet repareren.
Vandaar dat de gemeente Amsterdam in 2021 start met het toestaan van kleinschalige experimenten met onder meer gedeelde fietsen. Deze testen hebben een looptijd van twee jaar. Daarna volgt de beslissing of de gemeente doorgaat met dit type deelvervoer, en zo ja, hoe.
Experiment met deelfietsen
De stad krijgt 1.400 deelfietsen, waaronder 100 bakfietsen. Per gebied geldt een maximum aantal gedeelde tweewielers. Er zijn vier bedrijven aangetrokken om aan dit experiment mee te doen.
Het eerder uit de stad verjaagde FlickBike levert 400 deelfietsen. Deze staan al klaar bij metrostations aan de Westlijn (van de Henk Sneevlietweg tot aan de Isolatorweg) en de bus naar Westpoort. Dit om de Riekerpolder en het Westelijk Havengebied beter bereikbaar te maken.
Cargoroo zet 100 elektrische deelbakfietsen in voor de stadsdelen Oost en Zuid (Rivierenbuurt).
Donkey Republic draagt zorg voor 300 fietsen, die vanaf 15 augustus in Oost staan.
Er komen 200 deelfietsen van GoAbout op de Zuidas te staan en 400 stuks in Zuidoost. Ook op die plekken kun je vanaf 15 augustus terecht.
Een deelfiets van Donkey Republic huur je via een app, net als bij de andere aanbieders.
Makkelijk reizen
Een deelfiets maakt het makkelijk voor forenzen, toeristen en dagjesmensen om Amsterdam te verkennen. Bijvoorbeeld als je met de trein naar Amsterdam komt om allerlei vegan hotspots te bezoeken, die door de stad heen liggen. Je kunt dan snel met de fiets van de ene plek naar de andere.
De fietsen staan dan ook meestal vlakbij een OV-knooppunt. Ze hebben eigen parkeervakken en moeten teruggezet worden op één van de parkeervakken van de aanbieder. Alleen op die plekken kun je de huur stoppen.
De deelbakfietsen hebben weer een andere parkeerplek, herkenbaar aangegeven op de grond.
Je kunt de fiets tussendoor natuurlijk wel ergens anders parkeren, maar dan blijf je doorbetalen. Zo gaan de fietsen niet zwerven, is het idee.
Conflict met FlickBike
De gemeente Amsterdam hoopt door de inzet van deelvervoer de auto uit de stad weg te concurreren. Maar op een gecontroleerde wijze. In 2017 overspoelde FlickBike de stad met duizenden zwart-oranje deelfietsen.
Die fietsen kon je overal pakken en neerzetten waar je maar wilde. Zodoende konden inwoners van de stad in fietsrekken geen plekje meer vinden voor hun eigen fiets. Ook kwamen deze deelfietsen in allerlei uithoeken van de stad terecht, waar niemand ze ooit nog oppikte.
De gemeente Amsterdam legde daarop FlickBike een dwangsom op om de fietsen te verwijderen. Daar gaf het bedrijf geen gehoor aan. Vervolgens verwijderde de gemeente alle tweewielers van het bedrijf uit de stad, en presenteerde hen de rekening daarvoor.
Een gang naar de rechter volgde, tot de Raad van State aan toe, die uiteindelijk oordeelde dat FlickBike niet in overtreding was met het aanbieden van hun deelfietsen in de openbare ruimte.
Klaarblijkelijk is dit conflict nu bijgelegd, en mag FlickBike meedoen met dit nieuwe experiment, maar wel op veel kleinere schaal dan voorheen. En dus met aangewezen plekken voor ophalen en terugbrengen.
Prijskaartje deelvervoer
FlickBike biedt hun tweewielers aan voor 1 euro per half uur, of een gedeelte ervan.
Bij GoAbout betaal je een starttarief van 1,90 euro, maar daarna 0,70 euro per 30 minuten. Of je kunt een abonnement nemen, al dan niet in combinatie met een deelauto en 30% dalkorting op reizen met de trein.
Donkey Republic maakt het mogelijk om meerdere fietsen op één account te huren, en ook voor meerdere dagen.
Ook Cargoroo rekent voor hun bakfietsen tarieven per minuut, tot 4,20 euro per uur – met een starttarief van 1 euro.
Ondertussen vraagt Marie Joosse zich af op de site van Amsterdam.nl waarom de OV-fiets van de NS niet wordt ingezet voor dit experiment. “Met al deze nieuwe aanbieders moet je weer andere apps en toestanden hebben om het te gebruiken.”
Karel de Vries wijst erop dat het geen deelfietsen zijn, maar huurfietsen. “Delen doe je met vrienden, en die bedrijven zijn niet mijn vrienden.”
En Lucia stelt: “Er is nu al op veel plekken onvoldoende ruimte om je fiets te parkeren, dus hoezo nog meer fietsen zonder dat de stallingscapaciteit wordt uitgebreid in de gehele stad?”